ΒΑΙ
Το Βάι, ή πιο συγκεκριμένα το φοινικόδασος Βάι, είναι ένα από τα πιο δημοφιλή αξιοθέατα στην Κρήτη και συνάμα μια από τις πιο όμορφες και ιδιαίτερες τοποθεσίες σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Προσελκύει χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο όχι μόνο για το πανέμορφο φοινικόδασος του, αλλά και για τη μεγάλη αμμώδη παραλία που απλώνεται μπροστά του.
"Ανακαλύφθηκε" από χίπις που διώχτηκαν στις αρχές του 70 από τα Μάταλα και βρέθηκαν στην περιοχή, αναζητώντας νέο καταφύγιο. Μέχρι τις αρχές του 1980 το Βάι είχε γίνει τόπος μόνιμης κατασκήνωσης και είχε μετατραπεί σε έναν απέραντο σκουπιδότοπο. Στη δεκαετία του 1980 το Βάι κηρύχθηκε προστατευόμενη περιοχή και καθαρίστηκε. Σήμερα θεωρείται μια από τις ομορφότερες περιοχές στην Κρήτη και η παραλία φέρει τη Γαλάζια Σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πώς θα πάτε στο Βάι
Το Βάι βρίσκεται σε απόσταση 24χλμ ανατολικά από τη Σητεία και περίπου 6χλμ από το Παλαίκαστρο. Ο δρόμος από την Σητεία είναι σε γενικές γραμμές καλός και δεν θα σας δυσκολέψει.
Για να φτάσετε από το Ηράκλειο στη Σητεία θα χρειαστείτε 2 ώρες περίπου, ενώ από το Σητεία μέχρι το Βάι θα κάνετε άλλα 30 λεπτά περίπου. Από τη Σητεία θα πάρετε το δρόμο προς τη Μονή Τοπλού και μετά θα συνεχίσετε για 8 χιλιόμετρα ακόμα μέχρι το φοινικόδασος.
Αν έρχεστε από Ρέθυμνο θα χρειαστείτε 4 ώρες μέχρι το Βάι, ενώ από τα Χανιά θα χρειαστείτε 4,5 – 5 ώρες.
Λίγο μετά το Βάι θα συναντήσετε την αρχαία Ιτανο ή Ερημούπολη, όπου οι ανασκαφές έφεραν στο φως πολλά ευρήματα της Μινωικής και Ελληνιστικής περιόδου. Αν δε βιάζεστε αξίζει να σταματήσετε.
Βάι - Χάρτης
- Δείτε το Βάι στο χάρτη του Googl
Το Φοινικόδασος στο Βάι
Η επίσκεψη στο Βάι επιβάλλεται αν βρίσκεστε στην Κρήτη, ειδικά στα ανατολικά. Είναι μια παραλία που θα σας θυμίσει τροπικό μέρος με το φοινικόδασος και το μικρό νησάκι στη μέση του όρμου.
Το φοινικόδασος Βάι καταλαμβάνει σήμερα μια έκταση περίπου 250 στρεμμάτων και είναι το μεγαλύτερο φοινικόδασος στην Ευρώπη. Θα ακούσετε διάφορες ιστορίες που προσπαθούν να δικαιολογήσουν την ύπαρξη φοινικόδεντρων στην Κρήτη:
Σύμφωνα με την πιο συνηθισμένη ιστορία, Αραβες πειρατές ήρθαν κάποτε εδώ με τα καράβια τους, έφαγαν τους χουρμάδες που είχαν φέρει μαζί τους και πέταξαν τα κουκούτσια στο χώμα. Από τους χουρμάδες αυτούς λέγεται ότι φύτρωσαν περίπου 6000 φοίνικες, από τους οποίους περίπου 4,500 υπάρχουν αυτή τη στιγμή.
Μια διαφορετική ιστορία αναφέρει ότι το δάσος δημιουργήθηκε με παρόμοιο τρόπο όχι από Αραβες πειρατές αλλά από Φοίνικες ναυτικούς που αποίκισαν την περιοχή αυτή στην Κρήτη.
Ξεχάστε τις ιστορίες αυτές γιατί οι επιστήμονες έχουν αποδείξει σήμερα ότι οι φοίνικες στο Βάι είναι ενδημικοί και ανήκουν στο είδος Phoenix Theophrasti.
Φοίνικες υπήρχαν στην Κρήτη από τα αρχαία χρόνια, κάτι που φανερώνουν οι ιστορικές πηγές, όπως τα κείμενα του Πλίνιου.
Το όνομα της περιοχής, Βάι προέρχεται από την ελληνική λέξη «βάγια» που είναι το όνομα για τα φοινικόδεντρα.
Ανεξάρτητα από την αιτία γέννησης του φοινικοδάσους, το βέβαιο είναι ότι οι φοίνικες βρήκαν στο Βάι ιδανικό σημείο ανάπτυξης, καθώς το κλίμα στην περιοχή είναι θερμό και ξηρό.
Το σημείο που βρίσκεται η παραλία και το δάσος στο Βάι παρουσιάζει ενδιαφέρον και από άποψη βιοποικιλότητας, καθώς πολλά αποδημητικά πουλιά σταματούν στην περιοχή στο ταξίδι τους προς και από την Αφρική.
Το δάσος στο Βάι προστατεύεται από τη Δασική Υπηρεσία, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις σχετικές συμβάσεις. Είναι χαρακτηρισμένο ως «Αισθητικό Δάσος», ένα από τα 19 στην Ελλάδα, και ως «ειδικά προστατευόμενη περιοχή», σύμφωνα με το πρωτόκολλο 4 της σύμβασης της Βαρκελώνης για τις προστατευόμενες περιοχές της Μεσογείου.
Στο Βάι απαγορεύεται το κάμπινγκ και η κατασκήνωση, αλλά και το άναμμα φωτιάς ή όποια άλλη δραστηριότητα μπορεί να θέσει σε κίνδυνο το περιβάλλον, τη χλωρίδα και πανίδα της παραλίας.
Η παραλία Βάι
Η παραλία στο Βάι είναι αμμώδης με χρυσή ψιλή άμμο και βότσαλα στο βόρειο άκρο της. Μπορείτε να αφήσετε το αυτοκίνητο σας στο παρκινγκ που βρίσκεται πίσω από το δάσος, και το οποίο κοστίζει 2,5 ευρώ (τιμές του 2009).
Η παραλία βρίσκεται σε απόσταση 200 μέτρων από το παρκινγκ και είναι περιφραγμένη, όπως και το δάσος, σε μια προσπάθεια να προστατευτεί η περιοχή. Είναι πλήρως οργανωμένη και έχει ξαπλώστρες, ψάθινες ομπρέλες, και ξύλινα μονοπατάκια για να περπατά κανείς με άνεση στην παραλία. Η ενοικίαση ομπρέλας και ξαπλώστρας κοστίζει 6 ευρώ, αλλά οι φοίνικες προσφέρουν δωρεάν σκιά σε όποιον προλάβει να απλώσει την πετσέτα του από κάτω.
Φυσικά ένα τόσο δημοφιλές μέρος όπως το Βάι, δέχεται χιλιάδες επισκέπτες κάθε καλοκαίρι. Οσοι το επισκεφτείτε τον Ιούλιο και Αύγουστο θα πρέπει να είστε προετοιμασμένοι για την κοσμοπλημμύρα που θα συναντήσετε. Αντίθετα, όσοι επισκεφτούν την περιοχή στην αρχή ή στο τέλος της τουριστικής σεζόν θα ευχαριστηθούν και το τοπίο και τη θάλασσα περισσότερο.
Στο πλάι της παραλίας, προς τα σκαλάκια που οδηγούν στο παρατηρητήριο, βρίσκεται ένα εστιατόριο και μια καφετέρια με καρέκλες και τραπεζάκια μέσα ένα όμορφο πλάτωμα ανάμεσα στους φοίνικες.
Η καφετέρια είναι η μοναδική που λειτουργεί κοντά στην παραλία και, παρά το γεγονός ότι ουσιαστικά έχει μονοπώλιο, οι τιμές είναι φυσιολογικές για την Κρήτη. Στην παραλία υπάρχουν επίσης τουαλέτες καθώς και εγκαταστάσεις για εξωτερικά ντους, αν θέλει κάποιος να ξεπλύνει το αλάτι από τη θάλασσα.
Στο Βάι υπάρχει η δυνατότητα να κάνει κανείς θαλάσσια σπορ, όπως μπανάνα, τζετ σκι, wakeboard και άλλα.
Αν έχετε διάθεση να περπατήσετε λίγο, μπορείτε να ανεβείτε τα σκαλάκια στο πλάι της παραλίας και να πάτε στο παρατηρητήριο, από όπου μπορείτε να έχετε πανοραμική θέα σε ολόκληρη την περιοχή και το όμορφο φοινικόδασος του Βάι. Από το παρατηρητήριο μπορείτε να βγάλετε καταπληκτικές φωτογραφίες, αλλά και να δείτε τη μικρή γειτονική παραλία που βρίσκεται σε απόσταση 5 λεπτών πεζοπορίας βόρεια από το Βάι.
Αν αποφασίσετε να περπατήσετε μέσα στο φοινικόδασος θα δείτε - αν είστε τυχεροί - μια μικρή λιμνούλα που σχηματίζεται από τα νερά της βροχής ανάμεσα στους φοίνικες. Το φαινόμενο αυτό είναι πιο συχνό στις αρχές του καλοκαιριού ή το Σεπτέμβρη.